Høgtid

Adventslysa har nesten brunne ned, smultringane er i boks og det vesle evigvarande julatreet har dukka opp frå bua. Til og med jularegnet er på plass. Enno anar ein dei siste krampetrekningane av intens julehandel. Men etter som timane går denne julafta glir juleførebuingane over i høgtid. Dei minste av oss gler seg til kvelden. Det har dei gjort lenge. Og for dei større av oss kan skuldrane snart senka seg etter alt som må gjerast til jul.

- Som tradisjonen er innleier Sølvgutane HØGTIDA kl 17.00på NKR fjernsynet, og tankane går i retning kvifor me feirar denne kvelden:

. "Sæle julekveld ! Englar HØGTID held.

Syng i dag den same songen som dei song den første gongen.

Over Betlehem: Sjå din Frelsar kjem!"

Tanja og eg ønskjer kvarandre ei god jul. Og det same ønskjer me dei som skulle koma til å lesa dette.

Skogens raudleitte søner

Det vart ikkje mykje tyttebær i år. Sommaren har fare stygt med både skogsbær og hagebær. Vinden har herja fælt og regnet har vore noko bort imot grenselaust. Frukt og bær må vera temmeleg viljesterke og livskraftigte om dei skal overleva slik behandling over lengre tid. Men nokon gjer det, - som desse prakteksemplara på biletet. Det er vel med markens grøde som med folk. Nokon kjem seg gjennom harde tider styrkte og fornya. Andre bukkar under og går attende til naturen.
- Men så er det heldigvis slik at det er alltid von om nye dagar, nye somrar, nye bærhaustar og nytt liv. Ein legg ting bak seg og strekkjer seg etter det som ligg framføre. For der framme ligg blanke ark og ulevd liv.

Skogens ro

Dette biletet er teke frå mitt kjære sommarparadis på øynæ for fleire år sidan. Dit reiser eg stadig i sommarsesongen, frå mai til september. Og der er det alltid godt å koma. Men for nokre veker sidan hadde ei underleg oppleving der. Eg kom dit ein fredagskveld for å ha ei fredeleg helg etter ein innhaldsrik ferie. Men alt før eg hadde kome bort til hytta, begynte ting å skje: Tanja sprang føre meg slik ho plar. Brått høyrde eg ei uvanleg romstering bortom Bærhaugen, så høyrdest hundeskrik og hjortebrøl om einannan. Eg stoppa opp og ropte på Tanja. Etter endå meir skrik og skrål, kom ho endeleg smygande, tydeleg skremd.Etter å ha sjekka at ho var uskadd, såg eg så vidt i hovudet på ein forvirra hjort.Han såg ut som om han ikkje visste om han skulle røma til skogs eller gå til åtak på hunden.Tanja, derimot, hadde mista lysta på hjortejakt, og ville berre bort til hytta til tryggleiken innandørs. Ho hadde møtt sin overmann.
- Då eg litt etter tok ein tur bort att til bilen etter meir bagasje,høyrde eg endå meir romstering. Greiner som knakk og store dyr i rørsle. det vart følgd opp av fleire hjortebrøl frå fleire retningar. - Då begynte eg verkeleg å lura. Kva er det som skjer her i denne fredelege avkroken? I desse dagar er det nærliggjande å tenkje på terror. Men så gale kunne det vel ikkje vera.
- Eg tok og sende ei melding til grunneigar A. og fortalde litt om tilstanden i skogen hans. Derifrå fekk eg raskt svar om at no er det brunsttid for hjortane, og at dei kunne vera agressive. Det høyrdest ut som ei rimeleg forklaring. Men noko trøyst var det ikkje.
- Eg bestemde meg for å gjera det eg hadde tenkt: Ta ei roleg helg på hytta og halda meg på respektabel avstand frå den firbeinte urbefolkninga. Dette måtte vel gå an.
- Og det gjekk an. Sidan dette har eg hatt endå ein hyttetur. Men då var skogens ro gjenoppretta, og eg kunne nyta hyttelivet nett som før.

Lengt mot fjell

"Høyfjell. Det svever et land i det skinnende blå; ei stoltere vet jeg å nevne. Men vil du dit opp over dalene nå, to stridige ting du må evne. Ti først må du seile med ørnen av sted høyt, høyt over jord og kavet, og så - må du vite å senke deg ned og krype med mosene lave". Eit nydeleg dikt av Theodor Caspari, som på ein måte seier så fint litt av dei tankane og lengslene eg går omkring med no i desse dagar. For no er det sommar og endeleg ferie. Den tida på året då lengten mot fjellet kjennest sterkast. Planane er klare og pakkinga er i gang. Kart og nødvendige ting er kjøpt inn, og i morgon skal GPSen forsynast med endå eit område som så langt er uutforska for meg. Så kan både eg og andre kjenna seg trygg på at det vert ein vellukka tur. - For no går lengten mot fjellet. Det skal verta godt å koma oppover i landskapet. Kjenna fjellvinden mot ansiktet og gå seg varm og sveitt. Berre få gå i time etter time og la tankane fara. Kjenna seg liten i den enorme fjellheimen og likevel veta at ein er betydningsfull. Og så kvar kveld nå fram til dagens mål. Koma i hus til mat og seng. Slike opplevingar gjev meining i tilværet og er gode minne å ta vare på i livet vidare. Dessutan går eg ikkje åleine. Mi kjære Tanja skal vera med. Den beste turkamerat ein kan ønskja seg.Sjølv om ho har vorte ei godt vaksen hundedame på 12 år, er ho like sprek som før. Saman med henne skal dagane i fjellet opplevast og nytast med alle sansar.

Sommar 2011

Tida går så fort, og særleg denne lysaste årstida. Dagane glir unna og veker går over i nye veker. Prøver å halda fast på dagen i dag og nyta han det eg kan. Men så opplever eg det same på nytt at tida renn ut mellom fingrane på meg. Om ikkje lenge er også denne sommaren historie.
- "Lær oss å telja våre dagar, så me kan få visdom i hjarta!" Står det i Salme 90.12. Han fekk sagt det, den gamle vismannen som skreiv dette. Dagar som vart fort korte var vel ikkje ukjent for den karen heller, sjølv om han levde i ei heilt anna tid.
- Sjølv ser eg på biletet av kløverenga i full blomst og nyt synet. Fast bestemt på å få mest mogeleg med meg av det gode rundt meg. Ta det til meg og syga i meg alt som kan kjennast, sjåast og nytast av sommardagen i dag.

Rikdom

"Silver har jag i mitt hår,
diamant i øgats tår,
gull i hjertats barnetro,
edelsten i samvetsro.
Sidenklednad vit och sid
efter denna korta tid.
Rum i Lammets brøllupssal,
balndt Guds helgon utan tal,
harpeklang och jubelsång
under evigheten lång.
Tala ej om fattigdom
vid en sådan rikedom."

Skreve av ein svensk prest.

Gamle slitarar

Dette er mine gamle, velbrukte fjellsko. Dei vart kjøpte i 1997 nett før eg la ut på tur frå hytte til hytte i Jotunheimen der Galdhøpiggen var hovudmålet. Sidan har dei følgd meg på mange liknande turar: Til saman 3 gongar i Jotunheimen, og elles på Hardangervidda, i Breheimen, Trollheimen, Sylane og mange, mange dagsturar her omkring by'dn og på øynæ. På slike turar veit eg kor viktigt det er å vera godt skodd. Det gjer turane så mykje lettare. Og skorne har halde mål. I alt slags ver og i mange slags terreng. Men no ein dag, etter å ha vore mykje brukt i 14 år, trekte dei sitt siste sukk. Det var på eit fjell ikkje langt unna eg oppdaga at det hadde laga seg djupe holer inni/under solane. Dei heldt på å gå i oppløysing innanfrå! Så eg måtte berre innsjå at mine trufaste,kjempegode fjellsko hadde gjort si gjerning.

- Men ein stad, på ein eller anna sportsbutikk, står det eit par nye fjellsko og ventar på at eg skal koma og kjøpa dei og ta fatt på nye fjellturar der framme i framtida....Gler meg!

Kjærleik på dopapir

Verdens finaste øy

Våren er komen og ein ny vår/sommar-sesong er i emning. Nydeleg natur og fint ver gjer at ein ser framover til nye turar i skog og fjell. Hund og menneske gler seg til å sjå nye stader og bestiga nye toppar. Dagane vert stadig lengre, og planar er klare. Det klør i armar og føter etter å ta fatt. Ikkje er det vanskeleg å finna reisemål og turmål heller med så lett tilgang til verdens finaste øy. For denne øya stiller med det meste: Fjordar og fjell, skogar og dalar. Naturperler i mengder. Det er berre å finna fjellskorne.

- Vinteren som nett har vore, var ikkje så verst. Men det kunne vore meir snø og kulde. Fleire skiturar stod høgt på ønskjelista. Særleg etter at eg endeleg investerte i nye ski. Men det vart ikkje meir enn eit par slike turar. Så ein får ta det ein får. Det vert vel nye vintrar...

- Den firbeinte av oss har forlengst kome seg etter den store operasjonen ho var igjennom i romjula. Lenge gjekk ho omkring med glattbarbert mage, men den saka har ordna seg, så det 20 cm lange arret på magen er ikkje lenger så synleg. Og hunden sjølv er attende i same gode formen.

- Ja, eg ser fram til nye opplevingar i skog og fjell med mi kjære Tanja. Og kanskje greier me å få med oss nokre fleire.....? Det hadde vore ekstra kjekt.

Frå tanke til handling

No har det endeleg skjedd. Eg har kjøpt meg nye ski ! Dei gamle treplankane frå 1970-talet, produsert på øynæ, har tent meg trufast i alle desse åra. Tidas tann har slipt dei grundigt ned. Vasstrukne og runde i kantane har dei vorte og dermed bort imot ustyrlege. I nedoverbakke lever dei sitt eige liv. Likevel har dei vorte ein del av vinteropplevingane mine både i fjellet og i låglandet. Og mange gode minne sit eg att med. Men etter som åra har gått har skiturar foregått med aukande forsiktighet, særleg i unnabakke. Ein skal helst koma frå det med liv og helse i behald.
- Men alt har si tid. Og tida for ski-utskiftning er komen for lenge sidan. Faktisk har eg tenkt på det i 20 - 30 år. Så dette er ikkje noko spontanhandling, men eit av langtidsprosjekta mine. Ein kan vel kalla det ei storhending i mitt snart 53-årige liv. Ein milepæl. Det har sanneleg vore eit godt stykke frå tanke til handling. ...Det som ligg framføre no er eit nytt liv i skisporet.
- Dette var i går. I dag har eg vore og prøvekjørt dei nye skia. Og glien er rikeleg til stades. Både framover og bakover. Det siste reknar eg med finst hjelp for. Alt i alt er det eit stort steg framover.
Kva som skjer med gamle-skia er litt usikkert. Men selja dei kjem ikkje på tale(det er vel neppe nokon som vil ha dei). Dei høyrer vel meir heime på eit museum, tenkjer eg.

Hålkeføre

Det er midtvinters og eg går enno og ventar på skiføre. Ventar og ventar. Minnast dei flotte skiturane sist vinter, og ventar. Lengtar til skogs og til fjells, men som biletet viser er der knapt råd å føta seg. Ja, det er mykje hålkeføre rundt omkring no, og det har det vore lenge. På søndagsturar og andre turar må ein sko seg godt, elles er vegen kort til legevakt og sjukehus med brotne bein og det som verre er. Men aldri så gale at det ikkje er godt for noko: I desse dagar er det skobutikkar og andre som sel broddar som trekkjer det lengste strået. Endeleg er turen komen til dei. Salet av broddar går kraftigt opp i slike tider, og me andre får unna dei det. Så får eg og andre som drøymer om skiføre, trøysta oss med at det kjem alltid eit veromslag. Og skal me vera riktig optimistiske kan skiturane vera nærare enn me anar. Det er enno lenge til våren.

Tanja i underbuksa

I lange stunder kan min firbeinte venn liggja her i sofaen sin. Det er hennar plass og der føler ho seg trygg. På dette biletet ligg ho med halve kroppen utanfor sofaen, men like trygt ligg ho. Det er som om tilliten til matmora lyser ut or dei gode hundeaugene. Og blikket hennar er oftest festa på meg, i alle fall den tida ho ikkje søv.
Påkledningen er eit kapittel for seg: Den kan minna om ei slags sparkebukse, eller kanskje eg skal sei ei god gammal makkounderbukse av det slaget som bestemødrene brukte i min barndom. Eit unødvendigt plagg for ein hund vanlegvis, men i dette tilfellet tener det ei god og viktig hensikt: For 3-4 veker sidan måtte Tanja under kniven. Ho hadde vore sjuk i jula og nokre dagar før. Slapp og trøytt og utan matlyst. Altså heilt ulik seg sjølv. Ein tur til dyrlegen i romjula bekrefta at ho hadde ein stor livmorbetennelse. Ho vart innlagt på flekken og operert same dag. Det viste seg at betennelsen gjorde at livmora hadde vakse til 1200 gram, medan 100 gram er det normale. Ikkje rart ho hadde vore dårleg.
Etter ei natt hjå dyredoktoren fekk eg henne heim og rekonvalesensen tok til. Dei første dagane klaga ho seg ein del. Hadde sikkert vondt.

Den første tida gjekk det på smertestillande og antibiotika. Og ho fekk ikkje lov å gå tur. Berre utom døra og gjera det mest nødvendige og så inn att. Dessutan kvidde ho seg for å gå i trappa, særleg nedover.

Men ho kom seg utruleg fort. No er ho nesten heilt i orden att. Ho kan forlengst gå turar att, og no rasar ho ned trappene nett som før. Det einaste me ikkje har prøvt enno er fjellturar. Men det skal det verta ei råd med i nær framtid, håpar me.